Voor jezelf opkomen, vanuit liefde. Hoe dan?

Het is een dilemma voor veel mensen die bewust in het leven staan en veel innerlijk werk doen: jezelf uitspreken wanneer je getriggerd wordt. Voor jezelf opkomen is plotseling ‘een ding’, want: hoe doe je dat op een bewuste manier?

Waar je in het dagelijks leven heerlijk in harmonie bent met jezelf, komen er bij bijvoorbeeld familiebijeenkomsten of businessmeetings toch altijd weer triggers aan de oppervlakte. Shit. Je dacht dat je ‘er was’. Blijkbaar is er toch nog werk te doen.

Er is een verschil tussen ‘zeggen wat je denkt’ en ‘zeggen wat je denkt’. Het kan absoluut niet oké zijn of juist prachtig.

Hoe herken je het verschil?

De oorsprong van de reactie maakt het verschil.

Reageer je vanuit verbinding met jezelf, en dus vanuit liefde? Dan is je reactie authentiek, echt, puur, absoluut goed bedoeld.

Reageer je op de automatische onbewuste piloot en is het voornamelijk een respons op een onbewuste trigger? Dan komt de reactie – als je ‘m helemaal zou afpellen – vanuit angst. De angst om er niet bij te horen bijvoorbeeld, de angst dat de ander over je heen loopt, etc.

De vraag is altijd: reageer je vanuit liefde of vanuit angst?

Het dilemma: voor jezelf opkomen of laten gaan?

Aan de ene kant wil je voor jezelf opkomen en niet over je heen laten lopen. Aan de andere kant weet je ook: ‘Dit is een trigger en die trigger zit in mij. Het ligt dus niet aan de ander. Ik heb hier nog innerlijk werk te doen. Reageer ik wel of reageer ik niet?’ Het is een innerlijk gevecht waarmee je jezelf helemaal gek kunt maken.

Wat gebeurt er meestal na een trigger? Er zijn grofweg 2 opties:

1. Je reageert meteen en projecteert onbewust jouw zorgen, angsten of twijfels op de ander. Naderhand denk je: ‘Shit, ik was me er niet bewust van in dat moment, maar ik heb tóch weer gereageerd op een oude pijn. Dat is de trigger. Ik heb me laten meeslepen en dingen gezegd waar ik nu spijt van heb.’ De kans is aanwezig dat je dan ook nog eens baalt van je onbewuste gedrag. Een fijne zelfkastijding.
2. Je slaat dicht en slikt je woorden in. Je weet niet wat je moet zeggen. En gaat eventueel nadenken wat de meest bewuste reactie is. Naderhand denk je: ‘Shit, heb ik weer over me heen laten lopen.’ De kans is aanwezig dat je dan ook nog eens baalt dat je niets hebt gezegd. Een fijne zelfkastijding.

Of een variant op optie 2:

Je bent je in het moment bewust dat er een trigger geraakt wordt. (Chapeau! Daar is veel training voor nodig geweest.) Je lacht vriendelijk en gaat er verder niet op in. Naderhand ben je trots op jezelf: je hebt je niet laten meeslepen in de drama van de ander. Maar je denkt ook: had ik toch iets moeten zeggen? Heb ik nu over me heen laten lopen? Dit is het moment dat je mag denken: spirituele bypass alert! Eigenlijk zit je dus gewoon in optie 2 en maak je jezelf wijs dat je niet reageert omdat je ‘bewust bent’.

(Deze spirituele bypass overkomt ons allemaal wel eens. Shit happens. En weer door.)

Er is een derde optie. Hier wil je je naartoe ontwikkelen. Ik baseer me hiervoor op de Wet van Dynamiek zoals ik deze heb geleerd van Willem Glaudemans. Dit is een van de 13 Universele Wetten. Meestal wordt er alleen gesproken over de Wet van Aantrekking. Maar dit is slechts één van de 13 Universele Wetten. (Waarbij de Wet van Aantrekking nog maar de helft van die ene wet is. Het is eigenlijk de Wet van Uitstraling en Aantrekking.)

Voor dit artikel gebruik ik als uitgangspunt dus de Wet van Dynamiek. Wil je je hier verder in verdiepen, dan raad ik het boek de Universele Wetten van Willem Glaudemans aan.

Zie het als een verbindende beweging

Het punt is dat je deze twee uitersten nu misschien ziet als twee polen met tegengestelde eigenschappen. Ze staan tegenover elkaar voor je gevoel. Het zijn tegenstellingen. Doe ik het ene of doe ik het andere?

Op ervaringsniveau zijn het ook polen. Net als eenzaamheid en gezamenlijkheid. Slachtoffer en dader. Schuldig en onschuldig. En in dit geval: uitspreken en inslikken. Wanneer je kijkt voorbij deze aardse dualiteit zie je dat het geen tegenpolen zijn.

De vraag is: wat als het geen tegenstellingen zijn?

Wat als het net als water is. Aan de ene kant heb je koud water en aan de andere kant heb je heet water. Het zijn geen tegenstellingen: het is een gradatie van hetzelfde. Het is allemaal water. En dat kan variëren van koud naar heet en alles ertussen in.

Door er op deze manier naar te kijken, ga je inzien dat het gaat om een verbindende beweging.

Jezelf wél uitspreken of niet uitspreken zijn dus in feite verschillende fasen in een proces. Het kan enorm helpen door er op deze manier naar te kijken. In de ene situatie bevind je je meer aan de linkerkant van deze dynamiek en in een andere situatie wat meer aan de andere kant. Er is hierin dus geen goed of fout en je hoeft niet in elke situatie op dezelfde manier te reageren. 

Het wordt pas een probleem als:
– Je het ene uiterste gaat zien als goed en het andere als fout.
– Je vasthoudt aan het ene of het andere en je dus verzet tegen de doorgaande beweging.

Leven is bewegen in deze dynamiek en zo aan beide kanten bewustzijn ontwikkelen.

Laat de energie in beweging blijven. Maar het punt is: je hebt er waarschijnlijk een oordeel op. Je vindt de ene kant van de dynamiek ‘beter’ of ‘fijner’ dan de andere kant. Daardoor ontstaan de problemen. Het ene wil je vasthouden, het andere wil je vermijden.

Willem Glaudemans zegt hierover: “Leven is bewegen in deze dynamiek en zo aan beide kanten bewustzijn ontwikkelen. En uiteindelijk gaat het erom het overstijgend middelpunt hierin te bereiken, waardoor je boven de slingerbeweging uitstijgt en je buiten de dynamiek staat, en niet meer de afwisseling van vreugde en pijnt kent, maar een stabiele innerlijke vrede, de rust van het zijn in je middelpunt, wat de omstandigheden aan maar zijn. Steeds maken we de lemniscaatbeweging om uiteindelijk in het middelpunt uit te komen waar we de tegenstelling kunnen overstijgen. Dat is meesterschap.”

Voor jezelf opkomen: het overstijgende middelpunt

Je merkt dus dat je heen en weer wordt getrokken tussen enerzijds voor jezelf opkomen en anderzijds niet op de trigger in willen gaan. En er is een derde mogelijkheid: het vinden van het overstijgende middelpunt. Deze optie overstijgt en verbindt de tegenstellingen.

Bijvoorbeeld: het overstijgende middelpunt van ‘minderwaardigheid’ en ‘meerderwaardigheid’ is ‘gelijkwaardigheid’.

Wat is het overstijgende middelpunt van ‘voor jezelf opkomen’ en ‘het laten gaan’?

Let op: het gaat hier dus niet om een compromis. Zie het als twee mensen die samen een kind krijgen. Het kind is geen compromis; het is een overstijgend nieuw element ontstaan vanuit twee uitersten: de man en de vrouw.

“Het gaat erom dat je beschikking hebt over beide uitersten, beide kwaliteiten, en die allebei in volle vrijheid weet in te zetten wanneer dat nodig is. Je bent dan geen speelbal meer van uiterlijke en uiterste krachten,” zoals Willem Glaudemans het omschrijft. “Maar je bent in je middelpunt, je centrum. Waar rust is en stilheid, maar geen stagnatie.”

Wat is dus in dit geval het overstijgende middelpunt?

Dat is jouw persoonlijke onderzoek. Dat is jouw innerlijk werk. Het kan voor iedereen anders zijn. Het gaat juist om het proces om erachter te komen wat het voor jou betekent.

Hoe kom je erachter?

• Wat is voor jou de betekenis van beide uitersten? Voor dit artikel zijn nu deze woorden gekozen. Maar wat zijn jouw woorden? Welke twee uitersten zou jij benoemen?
• Kijk naar wat de twee uitersten verbindt in plaats van wat ze scheidt.
• Zoek de stilte op.
• Spreek daarna je innerlijke antwoord uit.

Bijvoorbeeld

Het overstijgend middelpunt zou bijvoorbeeld kunnen zijn: reageren vanuit verbinding.

En dan?

Daarna is het een kwestie van oefenen, trainen, fouten maken, het juiste doen in de praktijk. Elke situatie is anders.

Wat helpt is het volgende. Voordat je een situatie in gaat met andere mensen neem je van tevoren een minuutje stilte voor jezelf. Herinner je jezelf aan het overstijgend middelpunt en spreek de intentie uit om vanuit deze plek in contact te gaan met anderen. 

Dit lukt niet altijd.
Soms is de trigger té sterk en schiet je terug in oude patronen.
Soms laat je het gaan en besef je achteraf dat het een spirituele bypass was.
Soms lukt het.

Er is één gouden vraag die je altijd kunt toepassen:

Wat bedoel je daarmee?

Laat de ander maar praten. En ondertussen check jij wat het met je doet en blijf je in contact met jezelf.

Wanneer het lukt
Wanneer het wél lukt ‘bedenk’ je niet wat ik moet zeggen, dan ontstaat het. Het gebeurt. Daarin zijn 2 gevolgen te onderscheiden:

1. Het voelt goed. Voor jou én de ander. Je blijft in verbinding, ook al spreek je jezelf uit. De ander waardeert je openheid en duidelijkheid en geeft bijvoorbeeld aan dat ‘ie het anders had bedoelt.
2. Wanneer het alleen voor jou goed voelt terwijl je reactie de ander een rotgevoel geeft, ben je uit verbinding.  Daarin zijn twee oorzaken te onderscheiden:~ Het is een signaal dat jouw reactie toch niet vanuit verbinding met jezelf is ontstaan. Als je héél eerlijk bent tegen jezelf (en ook dat vraagt beoefening) merk je dat je toch jezelf aan het verdedigen was en daarmee de ander aanvalt. Dat zit soms in de nuance.

   ~ Je hebt je reactie wél vanuit verbinding (en dus vanuit liefde) gegeven, maar je raakt een trigger bij de ander. Dit kun je van tevoren niet weten. Het is belangrijk dat je je hierdoor niet laat afschrikken. Als je continu van tevoren moet afvragen: kan deze persoon dit wel aan of niet aan, ben je überhaupt niet in verbinding. Vertrouw op de veerkracht van de ander. Hoe ga je hiermee om? Herstel de verbinding door aan te geven dat je het anders bedoelde. Hoe de ander daarop reageert, is aan de ander. Meer kun je niet doen. Hier heeft de ander innerlijk werk te doen. Dat is niet jouw verantwoordelijkheid.

Nogmaals: dit is daily practice. Steeds vaker komt de verbindende reactie vervolgens vanzelf. Dat is pure vrijheid. Dan zit je in fase 4. Alles kunnen zeggen zonder eerst te denken: ‘kan ik dat wel maken?’ of ‘Hoe zullen ze reageren?’ Etc. Zonder terughoudendheid kunnen zeggen wat je denkt, is enorm bevrijdend. 

Er is dus een verschil tussen ‘zeggen wat je denkt’ en ‘zeggen wat je denkt’. De oorsprong van de reactie maakt het verschil. Reageer je vanuit een trigger op de automatische piloot in fase 1 (en ben je jezelf dus aan het verdedigen en reageer je vanuit angst) of reageer je op de automatische piloot in fase 4 (en reageer je vanuit verbinding met jezelf en de ander en dus vanuit liefde)?

Dit is een proces en dat is volledig oké, zolang je naderhand weer de verbinding op kunt zoeken met de ander. In dit artikel ga ik verder op in op het verschil tussen beide.

Extra: Omring jezelf met de meesters

In mijn ontwikkeling om meer te reageren vanuit verbinding met mezelf heb ik enkele krachtige leermeesters om me heen gehad. Een daarvan is Bregje Bullens, de grondlegger van het gedachtegoed Provocatief Leiderschap. Laat je door het woord ‘provocatief’ niet misleiden. Dat staat simpelweg voor ‘uitdagend’, een beetje prikken. Niet over je heen laten lopen, dus. En dat altijd vanuit warmte én met humor.

Bregje is een van de meest pure mensen die ik ken. Haar reacties op moeilijke situaties zijn bril-jant, prachtig en inspirerend. Zij heeft zich werkelijk meester gemaakt van deze dynamiek.

Je omringen met meesters op een bepaald gebied is een van de snelste manieren om zelf ook te groeien. Je ziet wat ze doen, voelt wat ze doen en leert ervan.

Daarom nodigen we Bregje regelmatig uit bij de FEEM Academy om een eendaagse training te geven. Wat ons betreft een must om een keer mee te maken op je pad van zelfontwikkeling. Kijk hier wanneer de eerstvolgende training gepland staat.