Op 20 januari 2022 werd de langverwachte aflevering van #Boos over de misstanden achter de schermen bij The Voice of Holland uitgezonden. Net als miljoenen andere Nederlanders viel ik samen met mijn dochters van 13 en 15 van de ene verbazing in de andere. Onze emoties gierden van woede naar ongeloof en van verdriet naar verontwaardiging. Hoe heeft dit in hemelsnaam kunnen gebeuren?
Het is niet aan mij om te oordelen over welk vervolg dit moet krijgen maar mijn oordeel over het optreden van John de Mol kan ik niet voor me houden. Ik zag een autoritaire, charismatische man die voor de rationelen onder ons de juiste dingen zei. Emotioneel sloeg hij helaas de plank volledig mis. Het gebrek aan sensitiviteit was pijnlijk en is wellicht juist de reden dat hij jaren aan signalen heeft gemist. Hij is volgens mij het contact met zijn werkvloer al jaren kwijt en ik denk dat hij het effect van ‘macht’ en het gemak waarmee sommigen er misbruik van maken schromelijk onderschat. Daarbij vallen reacties als ‘mannen moeten gewoon hun handen thuis houden’ in dezelfde categorie als zijn gebrek aan sensitiviteit.
Natuurlijk is het niet de schuld van de slachtoffers als iemand ongewenst aan hen zit. Noch van de winkeleigenaar als iemand iets steelt. Noch de schuld van een slachtoffer van zinloos geweld dat hij mishandeld is. Maar wanneer gaan we nu eens de eigen verantwoordelijkheid nemen voor het klimaat waarin dit kan gebeuren waar we allemaal verantwoordelijk voor zijn? De beleving van psychologische (on)veiligheid waarin we blijkbaar ongewenst gedrag tolereren en het melden ervan en optreden ertegen niet? Wat doe jij voor een veilig beleefklimaat?
Mannen mogen, vrouwen moeten
Joriene Beks, bedrijfskundige en expert in het creëren van psychologische veiligheid schreef: ‘Waar het eigenlijk over zou moeten gaan, is niet wat iemand moet doen als het misgaat. Maar over hoe je het met elkaar kunt voorkomen!’ Hier ben ik het helemaal mee eens. Dus NEE! De schuld ligt niet bij het slachtoffer, en ook niet alleen bij de John de Mols van de wereld. Dus JA! we zijn allemaal medeplichtig! Medeplichtig aan het creëren en in stand houden van een giftig klimaat waarin dit soort misstanden blijkbaar kunnen plaatsvinden. Een klimaat van ‘moeten’ waar ‘mogen’ en ‘kunnen’ veel constructiever zijn. Een klimaat van onbalans tussen mannelijkheid en vrouwelijkheid, denken en doen, ratio en emotie. We richten ons teveel op tegenstrijdigheid in plaats van complementaire krachten.
Ik ben vóór een klimaat van openheid met ruimte voor beleving. Een klimaat waarin ongewenst gedrag niet zomaar een onschuldig karaktertrekje is en het zelfcorrigerend vermogen van een gemeenschap weer gemeengoed wordt. Een klimaat waarin verschillen worden gewaardeerd en geluk en compassie hoger aangeschreven staan dan bezit en invloed. Een klimaat waarin sensitiviteit een kracht is, waar spelen weer veilig kan en het delen van verbetermogelijkheden aangemoedigd wordt. Ik ben voor één stem. Eén stem voor al het tegenovergestelde van angst.