Dit is dé reden waarom geld wél gelukkig maakt. (En het is waarschijnlijk niet wat je nu denkt.)

‘Geld maakt niet gelukkig,’ heb je vast ook wel eens gezegd. Zoals zovelen. Maar is dat echt zo? Wetenschapper Ap Dijksterhuis dook in de verschillende onderzoeken die er zijn gedaan naar deze stelling en kwam tot de conclusie dat het tegendeel waar is. Geld maakt wél gelukkig, stelt hij in een van zijn boeken. Waarom? Dat delen we met je in dit artikel. En het zou zomaar eens een hele andere conclusie kunnen zijn dan jij denkt…

In 2016 publiceerden onderzoekers Delhey en Steckermeier ¹ een rapport waarin ze concluderen dat er zes factoren zijn die zwaar wegen bij het bepalen van de kwaliteit van leven:

1. Gezondheid
2. Zekerheid en veiligheid
3. Respect
4. Vrijheid en zelfbeschikking
5. Vriendschap
6. Vrije tijd

Geld wordt niet genoemd in dit rijtje, dus in die zin zou je kunnen zeggen dat geld inderdaad geen rol speelt bij het geluksgevoel. “Geld zelf is geen factor in deze index,” legt wetenschapper Dijksterhuis uit in zijn boek ‘Maakt geld gelukkig?‘. “Dat komt omdat geld op zich nog niets voorstelt. Geld krijgt betekenis door wat je ermee kunt doen. Sommige van de zes factoren kun je met geld beïnvloeden, maar de vraag is in welke mate.”

Geld maakt wel gelukkig: waarom?

Het ligt voor de hand om te concluderen dat het fijn is om geld te hebben voor een dak boven je hoofd, dat geeft veiligheid en zekerheid en geld hebben voor je gezondheid is ook belangrijk. In deze gedachte kunnen veel mensen mee. Echter, daarna komt vaak de conclusie dat vanaf een bepaald niveau geld niet meer bijdraagt aan geluk. Ook hier heeft Dijksterhuis naar gekeken.

Hij stelt: “Wellicht willen mensen graag concluderen dat geld, in ieder geval boven een bepaalde grens, niet meer bijdraagt aan geluk omdat het prettig is dit te geloven. We hoeven ons dan niet al te druk te maken om geld en bovendien hoeven zowel de rijken als de beleidsbepalers geen verantwoordelijkheid te nemen om het geld anders te verdelen.”

Dijksterhuis gelooft het niet. “Het lijkt dat we het vervelend en wellicht zelfs gênant vinden om te concluderen dat geld gelukt maakt. Het geeft een onbehaaglijk gevoel, we hebben te maken met een inconvenient truth.”

Na het doornemen van de meest recente onderzoeken en zijn eigen onderzoeken is de conclusie voor Dijksterhuis heel helder: Er is een samenhang tussen rijkdom en geluk, en dit geldt niet alleen voor relatief lage inkomens, maar ook voor hoge inkomens en zeker ook voor flinke vermogens.

Hoe hij tot deze conclusie is gekomen, is in zijn boek te lezen waarin hij deze stelling volledig onderbouwt. Dit zijn de conclusies die we graag alvast met je willen delen:

1. We zijn voorgeprogrammeerd om geld belangrijk te vinden!

Volgens Dijksterhuis zijn we er als het ware op ‘voorgeprogrammeerd’ om veel belang te hechten aan geld. Hij stelt: “We zijn zo met geld bezig om dat ons onbewuste heeft geleerd een sterke relatie te zien tussen het uitgeven van geld en het ervaren van geluk. We willen gelukkig worden, en we denken dat te kunnen bereiken door het verbeteren van onze leefomstandigheden, en we verbeteren onze leefomstandigheden door geld uit te geven.”

Ons brein legt – of we willen of niet – dus een sterke associatie tussen geld en geluk. Dit komt door verschillende psychologische processen. Een daarvan is de aanmaak van dopamine, ook wel het beloningshormoon genoemd. Zie het kopen van spullen als een beloning die je jezelf geeft. Door de dopamine komt er een geluksgevoel vrij. Je onbewuste registreer dat geluksgevoel, legt Dijksterhuis uit, en op het moment van aankoop wordt de associatie tussen geld en geluk verder versterkt. Al ebt dat geluksgevoel ook weer snel weg overigens.

Maar, de wetenschapper waarschuwt zijn lezer. “Het werkt net als bij drugs. Je hebt steeds meer nodig om een even intens geluksgevoel te krijgen. Veel mensen kunnen zich hun eerste bezoek aan een echt toprestaurant nog in alle geuren en kleuren herinneren, maar als je in een te hoog tempo Michelinsterren aaneenrijgt alsof het kralen van een ketting zijn, geniet je al snel veel en veel minder van de gerechten die je eet.”

2. Bij werkgeluk draait het niet om de hoogte van het salaris. Geld speelt daar een andere rol.

Dit is de  top 3 met beroepen qua percentage gelukkige mensen.

1. Bloemisten en hoveniers – 87%
2. Kappers en schoonheidsspecialisten – 79%
3. Loodgieters – 76%

Bij werkgeluk draait het niet om de hoogte van het salaris. Waarom dan wel? De mate van betekenis die je ontleent aan je werk. “En dat doe je vooral door andere mensen gelukkiger te maken,” legt Dijksterhuis uit. “Het helpt als je dat toegenomen geluk bij anderen ook nog eens met eigen ogen ervaart.”

Daarnaast blijkt de mate van autonomie belangrijk te zijn als het gaat om werkgeluk. “Mensen willen zich vrij voelen en het idee hebben dat ze zelf belangrijke beslissingen kunnen nemen.”

Geld speelt geen grote rol in de mate van werkgeluk, maakt de wetenschapper duidelijk. Maar, toch speelt geld een cruciale rol. “Het gaat hierbij vooral om het relatieve salaris,” legt Dijksterhuis uit. “We vergelijken ons met anderen, en die vergelijkingen beïnvloeden ons geluk.” Een vrij bekend onderzoek van Solnick en Hemenway uit 1998 onderschrijft dat. Uit dat onderzoek blijkt dat we het moeilijk kunnen verkroppen om minder te hebben dan anderen – als het om geld gaat.

3. Geld maakt gelukkiger als je het aan de juiste dingen uitgeeft

Wil je dat jouw geld bijdraagt aan jouw geluk, geef het dan uit aan een van deze drie:

1. Tijd (koop tijd, door bijvoorbeeld iemand anders het huishouden te laten doen, zodat jij tijd hebt voor:)

2. Ervaringen (door de voor- en napret draag je het geluk van deze momenten nog lang bij je, en ervaringen deel je vaak met anderen.)

3. Het geluk van anderen (dat herkennen we allemaal)

Dé reden waarom geld gelukkig maakt

De conclusie van Dijksterhuis: “Geld maakt gelukkiger, om meerdere redenen. De belangrijkste van allemaal is dat je geld weg kunt geven. Het geluk dat het geven aan anderen ons brengt is universeel en aangeboren. Je maakt anderen gelukkig en daarmee ook jezelf.”

Had je deze conclusie verwacht? Deel met ons jouw kijk op dit artikel hieronder!

Benieuwd hoe ondernemers die van binnen naar buiten omgaan met geld? Tipje van de sluier: geld verdienen is nooit ons doel. Het is een middel. En een gevolg. Dus zeker belangrijk, maar we zijn gestopt met het streven naar meer, meer, meer. Dat geeft veel rust en juist door die rust kan het geld rijkelijk stromen. Klik hier voor meer info over de FEEM Community, waar we regelmatig bij elkaar komen voor support, inspiratie en herkenning.

1. Delhey & Steckermeier (2016) ‘The Good Life, Affluence and Self-reported Happines: Introducing the Good Life Index and Debunking Two Popular Myths’. World Development, 88, 50
2. Kasser, T & Ryan RM (1996) ‘Further examining the American Drea: Differential correlates of intrinsic and extrinsic goals’. Personality and Social Psychology Bulletin, 22, 280