Schrijven over geld, emoties en gevoel. Ik zit werkelijk met mijn handen in m’n haar. Want waar te beginnen? Eigenlijk met de vraag wat het verschil is tussen gevoel en emotie. Maar om ook nog de verbinding met geld te kunnen maken, gooi ik oneerbiedig en voor het gemak emotie en gevoel maar even op de grote hoop. Wat geld en emotie in ieder geval gemeen hebben, is de link met jouw ik-beeld, jouw referentiekaders, jouw kijk op de wereld.
Hebben we het over het lekkere gevoel van munten in je broekzak? Of over de verslagenheid dat die munten alles nog zijn wat je hebt?
Gaat het om de verontwaardiging die we voelen bij de salarissen van ondergewaardeerde beroepen? Of de verwondering over je allereerste loonstrookje?
Het bizar dubbele gevoel van verdriet en dankbaarheid als je een erfenis ontvangt?
Gaat het om angst als je grootste klant de samenwerking opzegt? Of trots dat je je grenzen hebt bewaakt?
De machteloosheid dat je niets anders kunt doen dan geld overmaken naar Giro555. Blijdschap dat jij dat kunt doen voor anderen.
Gaat het om teleurstelling dat het maar niet lukt om promotie te maken? Of kun je accepteren dat het is wat het is?
Ga ik schrijven over het gevoel van veiligheid dat spaargeld mij geeft? Of over de frustratie dat het saldo van onze aandelen alweer gekelderd zijn?
Zal ik vertellen over het zenuwachtige gevoel van mijn dochter, dat haar contract is gestopt en ze nog geen nieuwe bijbaan heeft? En tegelijk het vertrouwen dat het goed komt. De zekerheid dat ze altijd nog vaker kan gaan oppassen op de kinderen in de buurt.
Het gevoel van eenzaamheid als je niet weet of mensen voor jou kiezen of voor je vermogen.
De schrik als je vergeet je gepinde geld uit de automaat mee te nemen. De opluchting dat het er nog is als je terug rent.
Het NLP College biedt mij een lijst van 296 emoties. Het zijn er vast nog heel veel meer. Ik probeer bruggetjes te maken met geld. Geld in alle vormen, smaken, kleuren en geuren. Ik probeer me te verplaatsen in de gevoelens van mensen zonder geld. En in de gevoelens van mensen met veel geld. Heel veel geld. De afgunst en jaloezie, de haat die ze zullen ervaren.
Ambivalent. Dat is hoe ik me voel als ik naar binnen duik en geld probeer aan te kijken. Ik voel verlangen. Naar meer geld. En tegelijkertijd voel ik schaamte bij dat gevoel. Soms zelfs schaamte dat ik van geld mijn werk heb gemaakt. Als Claudia de Breij in haar oudejaarsconference met droge ogen hardop zegt dat het niet om geld gaat, maar om liefde.
Maar is geld dan geen liefde?
Geld dat de bron van kwaad is. Kan zorgen voor ruzie en bedrog.
Geld dat ook de bron van plezier is. Kan zorgen voor hoop en verbinding.
Kan ik concluderen dat geld emotie ís? Een fysieke vorm van emotie? Tastbaar en te waarderen zodat uitwisseling eenvoudiger wordt?
Maar net zoals een mug kan vliegen, en hem dat nog geen vlieg maakt, staat emotie niet gelijk aan geld.
Het ervaren en waarnemen van emoties, het doorvoelen en aankijken van emoties, in contact zijn met je gevoel en intuïtie; dát maakt ons een rijker mens. Ongeacht hoeveel geld er op je bank staat.
Oftewel; er zijn armen die niets bezitten dan hun rijkdom.
En jij? Als jij nu de balans opmaakt, ben jij dan een rijk mens?