Titia Verdenius houdt zich bezig met (verander)processen van organisaties en mensen in het hoger onderwijs. Eerst voor de TU Delft en nu als eigen ondernemer; een pad waarop ze – zoals ze dat zelf mooi zegt – veel steile leercurves heeft gekend. Ze vond het antwoord op al haar strubbelingen en vragen dichterbij dan ze ooit had gedacht: leven én ondernemen naar wat haar gevoel haar probeert te vertellen.
Vlak nadat in 2015 Titia’s tweede kind werd geboren, werd ze ernstig ziek. Ze kreeg last van een chronische darmontsteking en werd opgenomen in het ziekenhuis. Toen ze drie weken later uit het ziekenhuis kwam, begon een lange periode van revalideren en aansterken. “Niet alleen mijn lichaam had het zwaar, ook mentaal had ik best wel een klap gekregen van hoe ziek ik was. Ik ben met een therapeut gaan praten. Om met mijn ziekte in het reine te komen, maar ook omdat ik heel sterk het gevoel had gekregen dat die ziekte een symptoom was van iets in mij dat ik niet langer mocht negeren en wat opgelost moest worden.”
In feite was het een hele hardhandige aanpak voor Titia om met zichzelf aan de slag te gaan. Ze merkte dat ze anders tegen het leven aankeek, maar ook tegen haar werk. Ze wilde iets anders. Ze wilde meer. “Ik wilde me meer bezighouden met verandermanagement in processen bij mensen. Niet meer alleen procesmanagement waarbij ik vooral bezig was met het introduceren van nieuwe werkmethodes binnen organisaties en het structureren daarvan. Ik wilde mijn menselijke expertise verdiepen en benutten. Binnen de baan die ik toen had, kreeg ik daar niet de ruimte voor die ik nodig had. Het gevoel dat ik iets anders wilde, werd alleen maar groter. Ik heb geprobeerd om intern een switch te maken naar een andere functie, maar dat spoor liep uiteindelijk dood. Ook bij andere organisaties zocht ik naar de baan die ik in gedachten had, maar ik kreeg het nergens gevonden. Mijn gevoel was zo sterk en ik wist niet wat ik er mee moest.”
Eerst nog meer ervaring
Op een ijskoude dag in november liep ze naar buiten om haar zus te bellen. “Ik voelde de behoefte even te ventileren over hoe enorm ik baalde van het gevoel dat ik niet kon doen wat ik graag wilde. Mijn zus vroeg aan me of het moment dan niet daar was dat ik voor mezelf ging beginnen. Daar schrok ik van, want dat lag eigenlijk nog niet in mijn lijn der bedoelingen. Ik heb altijd wel geweten dat ik ooit voor mezelf zou starten, maar had nooit het gevoel dat ik op dat punt was. Eerst moest ik nog wat meer ervaring opdoen. En eigenlijk vond ik dat ik na mijn baan op de TU sowieso nog een andere baan nodig had, voor ik als eigen ondernemer aan de slag kon gaan. In mijn hoofd gebeurde op dat moment zoveel, terwijl ik vanuit mijn gevoel een hele andere boodschap kreeg: dit is jouw moment.”
“Ik heb altijd geweten dat ik ooit voor mezelf zou starten, maar had nooit het gevoel dat ik op dat punt was.”
Toen ze eenmaal een beetje aardde in dat gevoel, viel alles op zijn plaats. Titia zei haar baan op, maakte nog wat belangrijke projecten af en startte haar eigen bedrijf. “Een training op aanvraag geven aan een groep mensen waar ik op de TU ooit voor gewerkt heb, was de kickstart van mijn onderneming. De training die ik voor hen heb ontwikkeld, geef ik nu nog steeds. Dat had ik zelf niet kunnen bedenken. Natuurlijk was het mijn plan om trainingen te ontwikkelen en daarmee den boer op te gaan, maar nu heeft die eerste opdracht heel organisch gefungeerd als springplank voor al dat volgde de afgelopen twee jaar.”
Daarna ben ik veel meer naar mijn gevoel gaan luisteren.
Toch was ze de afgelopen twee jaar nog voornamelijk actief in de richting van organisatieadvies en procesmanagement. Natuurlijk met haar eigen twist waarin ze een deel van haar visie op de wereld kwijt kon, maar het bleef knagen. “Oorspronkelijk was mijn behoefte om meer in te zoomen op het menselijke aspect van mijn werk – dat was immers mijn missie toen ik besloot te gaan ondernemen. Op dat moment zat ik middenin twee fulltime interim-klussen en vroeg ik mezelf af: ‘Als ik deze klussen blijf aannemen, heb ik daar dan ruimte voor?’ Het antwoord was volmondig nee. En daar heb ik naar gehandeld. Ik ben ruimte gaan maken en ik heb één van die interim klussen stopgezet.”
Een sudderend onderbuikgevoel
Vond ze het dan niet moeilijk zulke rigoureuze keuzes te maken. Geen opdracht betekent geen inkomen in ondernemersland. Maar, zegt Titia, dat is de valkuil van beredeneren met je hoofd. “Tot ik ziek werd, leefde ik altijd vanuit mijn hoofd. Mijn hoofd maakte de keuzes. Daarna ben ik veel meer naar mijn gevoel gaan luisteren. We zijn zo gericht geraakt op het brein als bron van informatie, terwijl er nog een heel lijf onder zit dat ons ook veel vertelt. En niet te vergeten dat wat we kennen als ‘het onderbuikgevoel’.”
Bovendien komt zo’n gevoel niet ineens in haar op, vertelt Titia. “In de onderstroom suddert zo’n groot besluit al een tijdje zonder dat ik daar mee bezig ben. Het duurt net zolang tot ik er klaar voor ben, dan komt het op en krijg ik het signaal dat ik een andere keuze moet maken. Doordat ik weet dat het verlangen uit het diepst van mijn gevoel komt, lukt het me daarop te vertrouwen en twijfel ik niet aan mezelf. Zo benader ik ook mijn bedrijf. Ik ga in feite in gesprek met mijn bedrijf en ik vraag ’wat hebben we nodig op dit moment?’ en het antwoord komt altijd voort uit gevoel. Aan de hand daarvan maak ik bepaalde keuzes.”
“ik weet dat het verlangen uit het diepst van mijn gevoel komt, het lukt me daarop te vertrouwen en ik twijfel niet aan mezelf.”
Wellicht klinkt dat een tikkeltje zweverig, maar Titia ervaart het als een heel down-to-earth proces. “Zonder spiri-wiri sausje eroverheen te gooien, geloof ik dat we allemaal meer wijsheid in ons hebben dan waar we ons credit voor geven. Als we al de verhalen waarmee we ruis op onze lijn creëren eruit filteren, blijft de essentie over. En dan blijken de dingen veel simpeler te zijn dan je nu misschien denkt. Ik heb er altijd een handje van gehad om voor de moeilijke weg te kiezen, zodat ik mezelf kon bewijzen. Ik eiste veel van mezelf, zodat ik anderen kon laten zien dat ik niet voor één gat te vangen was. Doordat ik nu veel dichter bij mezelf sta, zie ik in dat dat helemaal niet nodig is. Ook als ik een keer voor de makkelijke weg kies, ontstaan er mooie dingen. Sterker nog: doordat ik nu meer leef naar wat in al mijn vezels goed voelt, wordt alles vanzelf wat makkelijker. Het probleem is namelijk vaak dat we zo druk zijn in ons hoofd met het overwegen van alle opties, dat we niet meer zien welke mogelijkheden er misschien recht voor onze neus liggen. Op welk gebied dan ook: in werk, ondernemerschap of in relaties met je omgeving.”